බෞද්ධ සාහිත්යයේ මිණිමෙවුල්දම
8-1. තම්බදාඨික නම් වූ චෝරඝාතකයාගේ කථා වස්තුව
“උපාසකය, ඇයි මේ....? කලබල වෙලා.... අසහනයට පත්වෙලා... පීඩාවෙන් ඉන්නේ...” “අනේ ස්වාමීනී, මං බොහෝ කලක් නපුරු වැඩ කරපු කෙනෙක්. බොහෝ මිනිසුන් මැරූ කෙනෙක්. මට ඒක මතක් වෙනවා. ධර්මයට සිත නඟා ගන්න අමාරුයි.” දුර්ලභ මිනිසත් බවෙහි අගය දන්නා සාරිපුත්තයන් වහන්සේගේ සිතෙහි මොහු කෙරෙහි මහත් අනුකම්පාවක් ඇතිවුණා.
022. කුක්කුර ජාතකය(බෝසත් සුනඛ ජාතක කථාව)
‘ඕහෝ.... එහෙනම් මේක රාජ මාලිගාවේ ඇතිකරන වංශවත් බල්ලන්ගේ වැඩක් වෙන්ට ඕනෑ.... වැරදිකාරයන්ට කිසි දඬුවමක් නෑ. වරදක් නොකළ අයටයි මරණ දඬුවම! දැන් මට කරන්ට තියෙන්නේ එක දෙයයි. හැබෑ වැරදිකාරයෝ කවුද කියලා රජ්ජුරුවන්ට පෙන්නන්ට ඕනෑ’ කියලා බෝසත් සුනඛයා කල්පනා කළා.
7-10. එක්තරා ස්ත්රියකගේ කථා වස්තුව
"මෙයාට පිස්සුද...? මෙච්චර ලස්සන ලෝකෙක විනෝද වෙන්නෙ නැතුව මොකද මේ...? මේ තරුණ කාලෙ මොන බ්රහ්මචරියාවක්ද? අනේ හැබෑට...! එක එක්කෙනාගෙ සමයං. ලස්සනට සතුටු වෙන්න තියෙන ජීවිතේ නිකං සමයං නිසා රාස්සයන්ගෙ විලක් බවට පත්කරගෙන. හොඳයි! ඔබේ බඹසරද දිනන්නේ, මගේ හැඩරුවද කියලා මං ඔබට පෙන්නන්නම්...."
7-9. ඛදිරවනයේ රේවත තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව
“හප්පේ...! පින්වත් උපාසිකාව, අපේ රේවතයන් වහන්සේගේ පුණ්ය මහිමය බලන්න එපායැ. අපි ඒ දවස් ටිකේ ගත කළේ දෙව්ලොවද කියලත් හිතෙනවා... ඒ තරම්ම ලස්සනයි... නොවැරදීම උන්වහන්සේගේ ඉර්ධි බලයෙන් තමයි එය කරන්න ඇත්තේ. මිනිස් අතකින් නම් එතරම් ලස්සනට හදන්න බෑ.”
සිරි ඉන්දක සමන් සත්බුදු මහා සෑයේ ධාතු නිධානෝත්සවය (ඡායාරූප)
සිරි ඉන්දක සමන් සත් බුදු මහා සෑ රජාණන් වහන්සේගේ උතුම් ධාතු නිධානෝත්සවය පසුගිය නොවැම්බර් 18 දින මහ සඟරුවනේ සෙත් පිරිත් සජ්ඣායනා සහ ලක්ෂ සංඛ්යාත දෙව්, බඹ, සුර, නර සාධු නාද මධ්යයේ අතිපූජනීය කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේගේ පින්බර සුරතින් සිදුවූ වගයි……
අපේ ආච්චිගේ ලස්සන බණ කතාව – 20
ලෝකය කිව්වාම ඉන් අදහස් කරන්නේ මේ පෘථුවිය විතරක් නෙමේ. පහළ අපාගත ලෝකත් ආභස්සර බඹතලේ දක්වා ඇති සියලු ලෝක හොඳේ.... ඉතින් ලෝක විනාශයේදී ඒ විනාශය තුන් අයුරකින් වෙනවා. ගින්නෙන් විනාශ වෙනවා. ජලයෙන් විනාශ වෙනවා. සුළඟින් විනාශ වෙනවා.
අපේ ආච්චිගේ ලස්සන බණ කතාව – 17
‘නමෝ බුද්ධාය’ යන වචනය නාගරාජයාට ඇහුණා විතරයි ‘අනේ මේ භාග්යවතුන් වහන්සේගේ ශ්රාවක උපාසකයෙක්ට නොවැ මං මේ හදි කටින්ට ගියේ. අයියෝ තව ඩිංගිත්තෙන් මට නොවැ පාපේ වෙන්නේ’ කියලා තමන්ගේ කෝපය සන්සිඳුවාගෙන අහිකුණ්ඨිකයාට මෙහෙම කිව්වා.
021. කුරුංග මිග ජාතකය
“පල... මුවෝ යන්න. මාත් තොට විරුද්ධයි” කියලා වාඩි වී ඉන්න ගමන්ම ආයුධයෙන් මුවාට ගැහුවා. බෝධිසත්වයෝ විදුලිය වගේ සැණෙකින් අහකට පැනලා නැවතුනා. මෙහෙම කිව්වා. “එම්බල මිනිහෝ.... දැන් මට කවුරුහරි විරුද්ධ වුනොත් ඔහුට අටමහ නරකාදියත් උස්සද නිරය දහසයත් පස්වැදෑරුම් වධබන්ධනත් විරුද්ධ නෑ. ඒවා ඔහුත් එක්ක යාළුයි”
7-8. සැරියුත් තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව
“හපොයි... හපොයි... හරි වැඩක් නෙව! සාරිපුත්තයන් වහන්සේ අග්රශ්රාවකයන් වහන්සේ නමක් වෙලත් තාම ශ්රද්ධාවටවත් එන්න බැරි වෙලා නෙව. එකත් එකටම බ්රාහ්මණ පවුලකින් ආපු නිසා තමයි ඔය ප්රශ්නෙ. නැත්නම් කොහොමද ඔහොම වුණේ....? මෙතෙක් කලක් ගතවෙලත් ශ්රද්ධාව නැතෙයි කියලා කිසි භයක් නැතුව කියපු හැටි!”
7-7. කෝසම්බිවාසී තිස්ස තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව
“අනේ... ස්වාමීනී, ස්වාමීන් වහන්සේගේ වැරැද්දක් නෑ. මං මේ සිද්ධිය කිව්වේ ස්වාමීන් වහන්සේගේ හිත රිද්දන්න නෙවෙයි. ස්වාමීන් වහන්සේ නිර්දෝෂියි. මගෙත් වැරැද්දක් නෑ. මට ඒ මොහොතෙම හිතුණේ මේක තමයි සසරේ ස්වභාවය කියලා. ඒ නිසා ස්වාමීනී, විපිළිසර වෙන්න එපා. හැඬීමෙන් පලක් නෑ. අපි හිමින් හිමින් ගමන යමු.”