BlogTemplate

ඇසෙන කිසි ශබ්දයකට – නොම සැලෙන සිහ රජු ලෙස
වැදෙනා දැලෙහි නොරැඳෙන – සුළං රැල්ලක් විලසට
දිය හා මුසු නොවන – පිපුන පියුමක් විලසින
හුදෙකලාවෙම දිවි ගෙවයි හේ
තනි අඟකින් යුතු කඟවේණෙකු සේ ….

අපගේ ශාස්තෘන් වහන්සේ විසින් වදාරණ ලද පසේබුදුවරුන්ගේ ගාථාවලින් ඉස්මතු වන චරිතාපදානයන්හි දැක්වෙන්නේ සාමාන්‍ය මිනිසා අභිබවා යන සුවිශේෂ මානසික හැකියාවකින් ඔවුන් සමන්විත වන බවයි. සුළු සිදුවීමක් ඔස්සේ ජීවිතය පිළිබඳව ගැඹුරින් අධ්‍යයනය කිරීම ඔවුන්ගේ ස්වභාවයයි. මේ කථාව දෙස බලන්න.

බරණැස් නුවර එක්තරා රජකෙනෙක් හිටියා. ඔහු දිනක් තනියම කල්පනා කරමින් සිටියා.

”දැන් මම ඔටුණු පළන් රජ කෙනෙක්. මාළිගාවට සතුරන්ට ළං විය නොහැකි පරිදි කිඹුලන් සිටින පළල් දිය අගලක් තනා තියෙනවා. ඉතා උස් වූ ප‍්‍රාකාරයක් තියෙනවා. එ් ප‍්‍රාකාරය මත මුරකරුවන් ඉන්නවා. නගරය මධ්‍යයේ ඉන්ද්‍රඛීලයක් තියෙනවා. අතිශයින්ම නුවණැති දොරටුපාලයන් ඉන්නවා. මෙතරම් ආරක්ෂා සංවිධාන තිබියදී පවා මං තැති ගන්නවා. බියට පත්වෙනවා. සැකය ඇතිවෙනවා. එතකොට ලෝකයෙහි බිය සැක ඇති නොවෙන කවුරුවත් නැද්ද?”

රජතුමා මෙම අදහස රාජසභාවට දැනුම් දුන්නා. පුරෝහිත බමුණා මෙවැනි පිළිතුරක් දුන්නා.

”භවත් රජතුමනි, මිනිසුන් අතරේ නම් බිය සැක, තැතිගැනීම්, කම්පා නොමැති අය සොයා ගැනීම අසීරුයි. එහෙත් මං අසා තියෙනවා, වනයේ සිටින මෘගරාජන් වන සිංහයා අහස පොළොව ගිගුම් දෙන හෙණ හඬට පවා කම්පා වෙන්නේ නැත කියා.”

එසේ නම් පුරෝහිතය, අප මෙය සොයා බැලිය යුතුයි. සැබැවින්ම බිය සැක, තැති ගැනීම්, කම්පා නොවන කෙනෙක් දකින්න මං හරි ආසයි.”

දිනක් රජතුමා ඈත පිහිටි උද්‍යානයකට යමින් සිටියා. අතරමගදී නිල්වන් දිය පිරි පස් පියුමින් සැදි පොකුණක් දකින්නට ලැබුණා. රජතුමාට හරි සතුටුයි. ඇතු පිටින් බැස එ් පොකුණ වෙත ගොස් සිසිල් පැන් වැළඳුවා. එවේලෙහි සතෙක් පඳුරක් අස්සෙන් වේගයෙන් දිව ගියා. රජුගේ රැකවල් ලත් පිරිස කලබල වී සොයා බැලුවා. රජු පවා තැති ගත්තා.

”මහරජාණෙනි, සිංහ ධේනුවක් පැන දිව්වා. මහරජාණෙනි, මෙතනට වඩිනු මැනැව. ඉතා සොඳුරු සිංහ පෝතකයෙක් සුවසේ නිදා සිටිනවා.”

ඉතා සතුටට පත් රජතුමා සිංහ පැටියා බලන්න ගියා.”ෂා…! හරි අපූරුයි. අපි බලමු, මේ සිංහ පැටියාට බිය සැක ඇතිවෙනවාද කියා? ඔව්…! අපේ බෙර දවුල් තම්මැට්ටං නළා පිරිස ගෙනැල්ලා දැන් ශබ්ද කළ යුතුයි. මේ පැටියා කැලේට දුවන අයුරු අපටත් බලන්න පුළුවනි.”

ඉතින් සේනාව පැමිණ බෙර ගසන්න පටන් ගත්තා. නළා පිඹින්න පටන් ගත්තා. සිංහ පැටියා සුවසේ නිදි. ඌ නැගිට්ටෙ නෑ. ආයෙ වේගයෙන් ශබ්ද කළා. සිංහ පැටියා ඇහැරුණා. ඔළුව ඔසොවා බැලුවා. ආයෙමත් අත් දෙකෙන් මූණ වසාගෙන නිදාගත්තා. රජතුමාට හරි පුදුමයි. රජතුමා උයන් ක‍්‍රීඩාවට ගියේ නෑ. ආපසු හැරී මාළිගාවට යන්න පිටත් වුණා.

අතරමග යද්දී ධීවරයන් පිරිසක් මසුන් ඇල්ලීම පිණිස දැල දිගහැර ඈතට විසි කරනවා. එතකොට එ් දැල සුළෙඟහි නොගැටී වේගයෙන් විහිද යනවා. බිය සැක තැති ගැනීම් රජතුමා දුටුවේ මසුන් ඇල්ලීමට එලූ දැලක් පරිද්දෙනි. රජතුමා එ් ගැනත් සිතන්නට පටන් ගත්තා.

නැවත රජතුමා මාළිගයට පැමිණ රාජ උද්‍යානයෙහි පොකුණු තෙර වාඩිවී කල්පනා කරමින් සිටියා. වේගයෙන් සුළං හැමුවා. පොකුණේ පිපී ගිය නෙළුම් සුළඟට නැවී වතුරට පාත් වුණා. එහෙත් සුළං පහ වූ පසු පෙර පරිද්දෙන්ම දියෙහි නොතැවරී නැගී සිටියා. මෙය දුටු රජතුමා කල්පනා කළා.

”මමත් ආසයි සිංහයෙක් වගේ බිය තැතිගැනීම් නැතිව ඉන්න. මමත් ආසයි දැලකට හසුනොවන සුළඟක් වගේ ඉන්න. මමත් ආසයි දියෙහි නොතැවරී තිබෙන නෙළුමක් වගේ වෙන්න. එහෙත් මං කොහොමද එ්ක කරන්නේ? මේ රජකම තුළින් නම් මට එ්ක කරන්න බැහැ. මං අසා තිබෙනවා, මුනිවරු කියා පිරිසක් සිටිනවා කියලා. මේ ලෝකය අත්හැර නිදහස සොයා ගිය පිරිස අතරිනුයි ඔවුන් බිහිවෙන්නේ. එහෙම නම් මට කරන්න තියෙන්නෙත් එච්චරයි.”

ඉතින් රජතුමා රජකම අත්හැරියා. ශ‍්‍රමණයන් වහන්සේ නමක් බවට පත්වුණා. වනගත අඩවි සොයා පිටත් වුණා. ඉසිපතන මිගදා වනයෙහි පසේබුදුවරයන් වහන්සේලාගේ කුටි තිබෙන පෙදෙසට පැමිණුනා. එක කුටියකට පිවිසුණා. එහි කවුරුවත් නෑ. මේ ශ‍්‍රමණයන් වහන්සේ වටපිට බැලුවා. වාඩිවෙන ආසන තියෙනවා. එක් ආසනයක වාඩි වුණා. දෑස පියා ගත්තා. සිත භාවනාවට යොමු කළා. සමාධිමත් වුණා. නුවණින් විමසුවා. ප‍්‍රඥාව වැඩුණා. නිකෙලෙස් බවට පත්වුණා. පසේබුදු කෙනෙක් බවට පත්වුණා.

ඉන්පසු ඉර්ධියෙන් මංජූසක රුක් සෙවණට වැඩියා. එහිදීත් අනෙක් පසේබුදුවරයන් වහන්සේලා මුන්වහන්සේගේ අත්දැකීම කුමක්දැයි විමසුවා. එවිට මේ උදාන ගාථාව පැවසුවා.

සීහෝ ව සද්දේසු අසන්තසන්තෝ
වාතෝ ව ජාලම්හි අසජ්ජමානෝ
පදුමං ච තෝයේන අලිප්පමානෝ
එ්කෝ චරේ ඛග්ගවිසාණ කප්පෝ

“අහස පොළොව කම්පාවෙන හෙණ හඬට පවා නොසැලී සිටින සිංහයෙක් වගේ, දැලට හසු නොවී පැනයන සුළඟක් වගේ, දියෙහි නොතැවරී තිබෙන නෙළුමක් වගේ ඉන්නයි මං කැමති. එ් නිසා දැන් මං හැසිරෙන්නේ තනිවම හුදෙකලාවේමයි. කඟවේනෙකුගේ හිස මත තියෙන තනි අඟක් වගෙයි.”

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

පූජ්‍ය කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ විසින් සුත්ත නිපාත අට්ඨකතාව ඇසුරෙන් රචිත
අසිරිමත් පසේබුදු පෙළහර ග්‍රන්ථයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී ෴