අමා දම් රස වෑහෙන විස්තර‍ාර්ථ ධම්මපදය

ම්ම පදය ඉතාම රසවත්ය. බුදුරජාණන් වහන්සේ පුංචි ගාථාවකින් අරුත් කැටි කරන ලද විසිතුරු ධර්මයක් වදාරණ අයුරු මොන තරම් අසිරිමත්ද! ධම්ම පදයට ලියැවුණු ග්‍රන්ථ බොහෝ තිබෙනවා. ඒ හැම එකකම දහම් රසය තිබෙනවා. නමුත් වර්තමානයේ කවුරුත් කැමැති වන්නේ ඉතා ඉක්මනින් තේරුම් ගත හැකි ආකාරයට ලියන පොත් පත් කියවීමටයි. එනිසා ධම්ම පදය නම් වූ දහම් රසාකරය මටසිලිටි භාෂාවකින් ලියන්නට ඇත්නම් කොතරම් අගේද කියා මට සිතුණා. ඒ වගේම ඒ ගාථාවලින් මතුවෙන දහම් කරුණු විස්තර වශයෙන් තෝරා දෙන්නටත්, එයට පසුබිම් වූ කථා වස්තුව තෝරා දෙන්නටත් ඇත්නම්, කොතරම් අගේද කියා මට සිතුණා.

ඇත්තෙන්ම ධම්ම පදය හරිම රසවත්. සුමිහිරියි. කොතරම් කියෙව්වත් ඇතිවෙන්නෙ නැහැ. සිත පිනා යනවා. අර්ථ වැටහෙනවා. සැනසීම ඇතිවෙනවා. තව තවත් ධර්මයටමයි ආසාව ඇති වෙන්නේ.

එනිසාම මා මේ සුන්දර ධර්ම ග්‍රන්ථයට ‘අමා දම් රස වෑහෙන විස්තරාර්ථ ධම්ම පදය’ යන නම තැබුවා. මෙහි දම් රස වෑහෙන අයුරු මෙය කියවද්දී ඔබට පසක් වේවි. බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකගේ ධර්මය දැනගෙන ඒ ධර්මයට අනුව සිත, කය, වචනය හසුරුවා ගෙන දහම් රස විඳිමින් ජීවිතය ගත කරන්නට ඇත්නම් මොනතරම් වාසනාවක්ද!

මෙහි ධම්මපදයේ ගාථාවල සරල තේරුමත්, එම ගාථාවන් දේශනා කිරීමට හේතු වූ පසුබිම් කථාවත් ඇතුලත්ව තිබෙනවා.

මෙම ධම්මපද විස්තරය කෙරෙන සෑම වර්ගයක් සඳහාම ඡට්ඨ සංගායනාවට අයත් ධම්මපද අට්ඨ කථාව තමයි උපයෝගී කරගත්තේ. අට්ඨ කථාව ගැන යමක් කිව යුතුයි. ඇතැම් අය දන්නේ අටුවාවල නම විතරයි. අටුවාව කියවලා නෑ. ධම්මපද අට්ඨකථාව වුනත් සම්පූර්ණයෙන්ම කියවලා තියෙන්නේ ටික දෙනයි. අටුවාවලට මා විරුද්ධයි කියලා අභූත චෝදනාවක් යනවා. ඒවා කියන අයට පව් රැස් වෙයි. මං මේ හැම දෙයක්ම ලියන්නේ අටුවාව කියවලයි.

මෙහි ලස්සන කථාවන් තියෙනවා. අටුවාව නොතිබෙන්න මේ කථා ඉගෙනීමට කිසිම ක්‍රමයක් නැහැ. ඒ නිසා අටුවා කියවීම හරිම ප්‍රයෝජනයි. අටුවා කියවා එය අපගේ තේරෙන භාෂාවෙන් ලියන්නට ඇත්නම් ඒ තුළින් කෙනෙකුට ඒ ගාථාවට පාදක වූ පසුබිම යස අගේට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. මේ ධම්ම පද කථා කියවද්දී ඔබට ජීවිතය ගැන ඉතාම වටිනා තොරතුරු ඉගෙන ගන්න ලැබෙනවා.

මේ සුන්දර කතා වස්තූන් කියවන ඔබ සැමට උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය අවබෝධ වේවා!

හැම දෙනාටම තෙරුවන් සරණයි!

මෙයට,
ගෞතම බුදු සසුන තුළ මෙත් සිතින්,
පූජ්‍ය කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ

අලුතින් පළ වූ ලිපි

6-10,11. බණ ඇසූවන්ගේ කථා වස්තුව

October 9th, 2018|Comments Off on 6-10,11. බණ ඇසූවන්ගේ කථා වස්තුව

"ඒ සැවැත් නුවර හිටපු අය බණ අහන්න ගියේ කොතරම් ආසාවෙන්ද? නමුත් තමුන්වත් දන්නෙ නෑ තමුන් එතනින් විසි වෙලා ගිය හැටි. අන්න ඒකට තමයි පින්වල වෙනස කියලා කියන්නේ. ඔවුන්ට පින් මදිව තිබුණා. පින තිබුණු අයට පුළුවන් වුණා හිතේ අවුලට වෙනස් නොවී ඉන්න. පින මදි කෙනා සිතේ අවුලට යට වුණා. මේ නිසා තමයි මේ වෙනස්කම ඇතිවුණේ. මාර සෙනඟට වුනත් ඒ පිරිසව ආයෙමත් සසරට ඇදලා දාන්න පුළුවන් වුනේ ඒ නිසයි."

6-9. ධම්මික තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

October 7th, 2018|Comments Off on 6-9. ධම්මික තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

“ භික්ෂූන් වහන්සේලා මේ වාසනාවන්ත පවුල ගැන කතා බස් වුණා. ඇවැත්නි, ධම්මික උපාසක හරිම පින්වතෙක්. ඔහුටත් කරදරයක් නැතුව මහණ වෙන්න පුළුවන් වුණා. ඒ මහණකමත් සාර්ථකයි. පුතාත් මහණ කරගන්න පුළුවන් වුනා. පුතාගේ පැවිද්දත් සාර්ථකයි. බිරිඳත් මහණ වුණා. ඇයගේ පැවිද්දත් සාර්ථකයි. මුළු පවුලම නිවන් දැක්කා නෙව. මේක පුදුම වාසනාවක්නේ....”

6-8. පන්සියයක් භික්ෂූන්ගේ කථා වස්තුව

September 28th, 2018|1 Comment

“අනේ බලන්න ඇවැත්නි, අපේ පන්සීයක් භික්ෂූන් වහන්සේලා කිසිම දානමානයක් නැතුව වේරඤ්ජාවේ ඉතාම නිශ්ශබ්දව වැඩසිටියා. මෙහෙ වැඩියට පස්සෙත් මෙතරම් ප්‍රණීත දානමාන ලැබිලත් ඒ නිහඬ බවින්ම වැඩඉන්නවා. මේ කොළුගැටව් එහෙම නෙවෙයි. වේරඤ්ජාවෙ ඉන්දැද්දී පූස් පැටව් වගේ හිටියා. ඉන්නවද කියලා හොයාගන්න බෑ. දැන් මේ බත් පොඞ්ඩක් කාලා සැවැත් නුවර එක දෙක කරනවා. හරිම පුදුමයි.”

6-7. කාණමාතාවගේ කථා වස්තුව

September 26th, 2018|Comments Off on 6-7. කාණමාතාවගේ කථා වස්තුව

“අනේ හැබෑට... වයසක උන්නාන්සේලා හතර දෙනෙක් කැවුම්වලට ආස කරන්න ගිහින් වෙච්ච හදියක්! අපූරුවට හිටපු කාණාවගේ ජීවිතය අවුල් කළා! ඇගේ වාසනාවට බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩහිටියා... සම්බුදු මහිමය නිසා ඇයට ශ්‍රද්ධාලාභය ලැබුණා. දැන් ගඟ ගලන්නැහේ ඇය දන් පුදනවා. භික්ෂු, භික්ෂුණීන් හිතුමනාපේ දන් වළඳනවා. සම්බුදු ගුණය නම් ඒකාන්තයෙන්ම ආශ්චර්යයි!”