අමා දම් රස වෑහෙන විස්තර‍ාර්ථ ධම්මපදය

ම්ම පදය ඉතාම රසවත්ය. බුදුරජාණන් වහන්සේ පුංචි ගාථාවකින් අරුත් කැටි කරන ලද විසිතුරු ධර්මයක් වදාරණ අයුරු මොන තරම් අසිරිමත්ද! ධම්ම පදයට ලියැවුණු ග්‍රන්ථ බොහෝ තිබෙනවා. ඒ හැම එකකම දහම් රසය තිබෙනවා. නමුත් වර්තමානයේ කවුරුත් කැමැති වන්නේ ඉතා ඉක්මනින් තේරුම් ගත හැකි ආකාරයට ලියන පොත් පත් කියවීමටයි. එනිසා ධම්ම පදය නම් වූ දහම් රසාකරය මටසිලිටි භාෂාවකින් ලියන්නට ඇත්නම් කොතරම් අගේද කියා මට සිතුණා. ඒ වගේම ඒ ගාථාවලින් මතුවෙන දහම් කරුණු විස්තර වශයෙන් තෝරා දෙන්නටත්, එයට පසුබිම් වූ කථා වස්තුව තෝරා දෙන්නටත් ඇත්නම්, කොතරම් අගේද කියා මට සිතුණා.

ඇත්තෙන්ම ධම්ම පදය හරිම රසවත්. සුමිහිරියි. කොතරම් කියෙව්වත් ඇතිවෙන්නෙ නැහැ. සිත පිනා යනවා. අර්ථ වැටහෙනවා. සැනසීම ඇතිවෙනවා. තව තවත් ධර්මයටමයි ආසාව ඇති වෙන්නේ.

එනිසාම මා මේ සුන්දර ධර්ම ග්‍රන්ථයට ‘අමා දම් රස වෑහෙන විස්තරාර්ථ ධම්ම පදය’ යන නම තැබුවා. මෙහි දම් රස වෑහෙන අයුරු මෙය කියවද්දී ඔබට පසක් වේවි. බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකගේ ධර්මය දැනගෙන ඒ ධර්මයට අනුව සිත, කය, වචනය හසුරුවා ගෙන දහම් රස විඳිමින් ජීවිතය ගත කරන්නට ඇත්නම් මොනතරම් වාසනාවක්ද!

මෙහි ධම්මපදයේ ගාථාවල සරල තේරුමත්, එම ගාථාවන් දේශනා කිරීමට හේතු වූ පසුබිම් කථාවත් ඇතුලත්ව තිබෙනවා.

මෙම ධම්මපද විස්තරය කෙරෙන සෑම වර්ගයක් සඳහාම ඡට්ඨ සංගායනාවට අයත් ධම්මපද අට්ඨ කථාව තමයි උපයෝගී කරගත්තේ. අට්ඨ කථාව ගැන යමක් කිව යුතුයි. ඇතැම් අය දන්නේ අටුවාවල නම විතරයි. අටුවාව කියවලා නෑ. ධම්මපද අට්ඨකථාව වුනත් සම්පූර්ණයෙන්ම කියවලා තියෙන්නේ ටික දෙනයි. අටුවාවලට මා විරුද්ධයි කියලා අභූත චෝදනාවක් යනවා. ඒවා කියන අයට පව් රැස් වෙයි. මං මේ හැම දෙයක්ම ලියන්නේ අටුවාව කියවලයි.

මෙහි ලස්සන කථාවන් තියෙනවා. අටුවාව නොතිබෙන්න මේ කථා ඉගෙනීමට කිසිම ක්‍රමයක් නැහැ. ඒ නිසා අටුවා කියවීම හරිම ප්‍රයෝජනයි. අටුවා කියවා එය අපගේ තේරෙන භාෂාවෙන් ලියන්නට ඇත්නම් ඒ තුළින් කෙනෙකුට ඒ ගාථාවට පාදක වූ පසුබිම යස අගේට තේරුම් ගන්න පුළුවන්. මේ ධම්ම පද කථා කියවද්දී ඔබට ජීවිතය ගැන ඉතාම වටිනා තොරතුරු ඉගෙන ගන්න ලැබෙනවා.

මේ සුන්දර කතා වස්තූන් කියවන ඔබ සැමට උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය අවබෝධ වේවා!

හැම දෙනාටම තෙරුවන් සරණයි!

මෙයට,
ගෞතම බුදු සසුන තුළ මෙත් සිතින්,
පූජ්‍ය කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ

අලුතින් පළ වූ ලිපි

8-15. කිසා ගෝතමියගේ කථා වස්තුව

December 31st, 2018|Comments Off on 8-15. කිසා ගෝතමියගේ කථා වස්තුව

“අනේ ස්වාමීනී, මට තේරුම් ගන්න බැරිව සිටිය දෙයක් අද වැටහුණා. දරුවාට තිබුණු අධික ආදරය නිසාමයි මේ හිත අවුල් වුණේ. සත්‍යය පිළිගන්න මේ සිතේ ඉඩක් තිබුණේ නෑ. මට පෙණුනේම දරුවාට පණ තියෙනවා කියලයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට එය මා තුළින්ම තේරුම් ගන්න සැළැස්සුවා. අනේ ස්වාමීනී, මේ ඉපදෙන මැරෙන සසරෙන් එතෙර වෙන්නයි මට දැන් ඕන.”

8-14. පටාචාරා තෙරණියගේ කථා වස්තුව

December 30th, 2018|Comments Off on 8-14. පටාචාරා තෙරණියගේ කථා වස්තුව

”පටාචාරා... ඉපදෙමින් මැරෙමින් යන මේ සසර ගමනේදී දූ පුතුන් නිසා, මව්පියන් නිසා, ස්වාමියා නිසා හැලූ කඳුළු සාගර ජලයට වඩා වැඩියි. මේ ඉමක් කොණක් නොපෙනෙන අතීතයක් උරුම කරගත් ගමනේදී සෑම සත්වයෙකුම ඔය ඉරණමට මුහුණ දිය යුතුයි. චතුරාර්ය සත්‍යාවබෝධ කරන තුරු මේ ගමනේ අවසානයක් නෑ.”

8-13. සප්පදාස තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

December 29th, 2018|Comments Off on 8-13. සප්පදාස තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

ඒ නිසා තමන්ට බැරි යහපත් දෙයක් තව කෙනෙක් කරනවා නම් හොඳම දෙය එය අගය කිරීමයි. එය අගය කරන්නටවත් සිත නැමෙන්නේ නැත්නම් හොඳම දෙය නිශ්ශබ්දව සිටීමයි. එසේ නැති වුණොත් එවැනි දේකට කට දමා අනවශ්‍ය පව් රැස් කරගෙන යන්නට සිදුවුණෝතින් දුක් විඳින්නට සිදුවන්නෙත් තමාටමයි.

8-12. ඛාණු කොණ්ඩඤ්ඤ තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

December 27th, 2018|Comments Off on 8-12. ඛාණු කොණ්ඩඤ්ඤ තෙරුන්ගේ කථා වස්තුව

“නැණවත්ව දැහැන් වඩන එක දවසත් උතුම්” පින්වතුනේ, පින්වත් දරුවනේ, බුදුරජාණන් වහන්සේ තම ශ්‍රාවකයන්ට නිවන් මග පෙන්වා දුන් ආකාරය හරි පුදුමයි. ඒ ශ්‍රාවකයනුත් පෙර සසරේ කරන ලද පින් බලය නිසාම හරි පුදුම විදිහට නිවන් මග දියුණු [...]